بهترین استیبل کوین های محبوب متمرکز و غیر متمرکز

برخلاف بیشتر ارزهای دیجیتال که قیمتشان دائما در نوسان است، ارزش استیبل کوین ها به دارایی‌هایی مانند ارزهای فیات (دلار، یورو و…) یا طلا وابسته است. به همین دلیل، قیمت آن‌ها معمولا ثابت می‌ماند. این ثبات قیمت، یک ویژگی بسیار مهم است که در بهترین استیبل کوین های متمرکز و غیر متمرکز دیده می‌شود. در سطح جهانی، استیبل کوین ها به عنوان ابزاری برای انجام معاملات رمز ارزی و همچنین برای حفظ ارزش سرمایه کاربرد دارند. کسب و کارها، موسسات مالی و افراد مختلف نیز از استیبل کوین ها برای انجام پرداخت‌های بین‌المللی و محافظت در برابر نوسانات ارزی بهره می‌برند.

در ادامه این مقاله از زرین بیت، با بهترین استیبل کوین های بازار آشنا می‌شویم و مزایا و معایب آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

استیبل کوین چیست؟

به نقل از نشریه معتبر کوین دسک (CoinDesk)، استیبل کوین ها (Stablecoins) ارزهای دیجیتالی هستند که ارزش آنها به دارایی های پایدار مانند ارزهای فیات (مثل دلار آمریکا)، کالاهایی مانند طلا، یا حتی سایر ارزهای دیجیتال وابسته است. این نوع ارزها برای کاهش نوسانات بازار طراحی شده اند و به عنوان پلی بین دنیای ارزهای دیجیتال و سیستمهای مالی سنتی عمل میکنند.

در سال ۲۰۰۹، بیت کوین به عنوان اولین ارز دیجیتال دنیا معرفی شد و سیستم جدیدی برای انجام تراکنش‌های بدون نیاز به واسطه ایجاد کرد. این سیستم غیر متمرکز و همتابه‌همتا (P2P) بود، یعنی افراد می‌توانستند به کمک آن مستقیما با یکدیگر معامله کنند. البته بیت کوین دو مشکل بزرگ نیز داشت: اول اینکه تعداد آن محدود بود و دوم اینکه قیمت آن سریع تغییر می‌کرد. این دو مشکل از تبدیل شدن بیت کوین به یک ابزار پرداخت روزمره جلوگیری کردند.

چند سال بعد، اتریوم وارد بازار شد و امکان ساخت برنامه‌های غیر متمرکز و استفاده از «قراردادهای هوشمند» را فراهم نمود. این نوآوری باعث رشد حوزه‌ای به نام «دیفای» یا همان امور مالی غیر متمرکز شد. با این حال، ارز دیجیتال اتریوم (ETH) هم مانند بیت کوین نوسان قیمت زیادی داشت و نمی‌توانست به عنوان یک روش پرداخت پایدار مورد استفاده قرار گیرد.

در سال ۲۰۱۴، استیبل کوین ها ساخته شدند تا مشکل نوسان قیمت را حل کنند. آنها مزایای فناوری بلاکچین از جمله شفافیت، سرعت و برنامه‌پذیری را با ثبات مالی مورد نیاز برای پذیرش گسترده توسط عموم را ترکیب کردند. با حل مشکل نوسان قیمت ارزهای دیجیتال، استیبل کوین ها کاربردهایی فراتر از معاملات عادی را به دنیای کریپتو آوردند. کاربردهایی مانند انتقال دارایی و خرید و فروش بدون محدودیت از هر نقطه جهان. 

انواع استیبل کوین ها

بهترین استیبل کوین های متمرکز و غیرمتمرکز نوعی از ارزهای دیجیتال هستند که برای کاهش نوسانات قیمت طراحی شده‌اند و ارزش آن‌ها معمولا به دارایی‌های مثل دلار آمریکا، طلا یا حتی ترکیبی از ارزهای دیجیتال دیگر وابسته است. این ویژگی باعث می‌شود که استیبل کوین ها برای حفظ ارزش و کاهش ریسک نوسانات بازار ارزهای دیجیتال مناسب باشند.

با توجه به نحوه مدیریت و پشتوانه آن‌ها، استیبل کوین ها را می‌توان به دو دسته اصلی متمرکز و غیر متمرکز تقسیم کرد.

استیبل کوین های متمرکز

استیبل کوین های متمرکز توسط شرکت‌ها یا سازمان‌های خاصی مدیریت می‌شوند. این شرکت‌ها پشتوانه این ارزها را (مثل پول نقد یا اوراق بهادار دولتی) در حساب‌های بانکی یا سایر موسسات مالی نگهداری می‌کنند. برای افزایش اعتماد، این شرکت‌ها معمولا جزئیات پشتوانه را به صورت شفاف منتشر می‌کنند و گاهی اجازه می‌دهند نهادهای مستقل نیز این پشتوانه را بررسی کنند.

از معروف‌ترین استیبل کوین های متمرکز می‌توان به تتر (USDT)، یو اس دی سی (USDC) و دلار بایننس (BUSD) اشاره کرد. این ارزها ارزشی کاملا برابر با دلار آمریکا دارند و هر کدام توسط شرکت‌های مشخصی کنترل می‌شوند.

استیبل کوین های غیر متمرکز

استیبل کوین های غیر متمرکز برخلاف نوع متمرکز، توسط شرکت‌ها یا سازمان‌های خاصی مدیریت نمی‌شوند. در عوض، این ارزها از فناوری‌هایی مثل قراردادهای هوشمند و الگوریتم‌های بلاکچینی استفاده می‌کنند تا ارزش خود را حفظ کنند. این یعنی کاربران به جای یک شرکت صادرکننده استیبل کوین، به کدها و قراردادهای هوشمند اعتماد می‌کنند. سلامت کدها و قراردادهای استیبل کوین های غیر متمرکز محبوب معمولا به صورت دوره‌ای توسط شرکت‌های مستقل بررسی می‌شوند.

برخی از استیبل کوین های غیر متمرکز از ارزهای دیجیتال دیگر به عنوان پشتوانه استفاده می‌کنند، و برخی دیگر سیستم‌های الگوریتمی برای کنترل و ثبات نگه داشتن قیمت دارند. دای (DAI)، فرکس (FRAX) و USDD از جمله استیبل کوین های غیر متمرکز محبوب هستند.

بهترین استیبل کوین های متمرکز

از میان بهترین استیبل کوین های متمرکز می‌توان به تتر (USDT)، دلار بایننس (BUSD)، یو اس دی سی کوین (USDC)، توکن TUSD و پکس گلد (PAXG) اشاره کرد. این ارزها نقش مهمی در بازار کریپتو ایفا می‌کنند و به معامله‌گران این امکان را می‌دهند تا علی‌رغم نوسانات شدید بازار، ارزش سرمایه خود را حفظ کنند. برخی از آن‌ها مانند USDT و USDC به دلار آمریکا وابسته هستند، در حالی که PAXG با پشتوانه طلا کار می‌کند.

 انتخاب هر کدام از این استیبل کوین ها به ترجیحات کاربر و نوع پشتوانه‌ای که به آن اعتماد دارد، بستگی دارد.

تتر (USDT)

تتر (USDT)، اولین و پراستفاده‌ ترین استیبل کوین دنیا است که یکی از بزرگ‌ ترین ارزهای دیجیتال از نظر حجم معاملات نیز محسوب می‌شود. ارزش تتر به دلار آمریکا وابسته است و نقش مهمی در تامین نقدینگی بازار، آسان‌سازی تراکنش‌ها و فعالیت‌های مربوط به حوزه دیفای ایفا می‌کند. ثبات قیمت تتر در مقایسه با ارزهای دیجیتال معمولی و پذیرش گسترده آن در صرافی‌ها و کیف‌پول‌های دیجیتال، باعث شده این استیبل کوین به یکی از بخش‌های اصلی دنیای کریپتو تبدیل شود.

اگرچه انتقاداتی درباره شفافیت ذخایر پشتوانه تتر وجود دارد، اما این ارز به دلیل سرعت بالا و کارمزد معقول، همچنان گزینه‌ای محبوب برای اکثر معامله‌گران و سرمایه‌گذاران است.

دلار بایننس (BUSD)

دلار بایننس (BUSD) توسط صرافی بایننس و پلتفرم پکسوس ایجاد شده است. این ارز به طور کامل توسط دلارهای ذخیره‌ شده در حساب‌های بیمه‌ شده و اوراق خزانه‌داری کوتاه‌مدت پشتیبانی می‌شود. این پشتوانه شفاف و نظارت دقیق، اعتماد کاربران زیادی را جلب نموده و BUSD را به یکی از پراستفاده‌ترین استیبل کوین ها در اکوسیستم بایننس تبدیل کرده است.

BUSD برای معاملات روزمره و خدمات مالی غیر متمرکز مانند وام‌دهی، وام‌گیری و تامین نقدینگی بسیار محبوب است. سرعت بالا، کارمزد کم و سازگاری گسترده با پلتفرم‌های بایننس از مزایای اصلی این استیبل کوین هستند.

یو اس دی سی کوین (USDC)

یو اس دی سی کوین (USDC) یک استیبل کوین معتبر است که ابتدا توسط شرکت Circle و صرافی کوین بیس ایجاد شد و اکنون به تنهایی توسط شرکت Circle مدیریت می‌شود. این استیبل کوین توسط ذخایر دلاری پشتیبانی شده که به صورت ماهانه بررسی می‌شوند وهمین موضوع باعث جلب اعتماد طیف گسترده‌ای از کاربران و موسسات مالی شده است.

USDC در میان کسب و کارها، پلتفرم‌های دیفای و حتی موسسات مالی سنتی بسیار محبوب است. ثبات، نقدینگی بالا و قابل اطمینان بودن، آن را به یکی از انعطاف‌پذیرترین و پرکاربردترین دارایی‌های بازار تبدیل کرده است.

توکن TrueUSD (TUSD)

توکن TrueUSD یک استیبل کوین است که بر شفافیت و رعایت مقررات تمرکز دارد. این ارز توسط شرکت TrustToken توسعه یافته و با دلارهای ذخیره‌شده در حساب‌های شخص ثالث مورد اطمینان پشتیبانی می‌شود. این یعنی شرکت صادرکننده دلارها را به صورت مستقیم کنترل نمی‌کند.

TUSD یکی از اولین استیبل کوین هایی است که حسابرسی روزانه ارائه می‌دهد. این ارز علاوه بر کاربردی که در صرافی‌ها دارد، در پلتفرم‌های وام‌دهی، سیستم‌های پرداخت غیر متمرکز و حوزه دیفای نیز کاربرد گسترده‌ای دارد.

پکس گلد (PAXG)

پکس گلد (PAXG) یک استیبل کوین با پشتوانه طلا است که توسط شرکت پکسوس ایجاد شده است. هر توکن PAXG معادل یک اونس طلای فیزیکی ذخیره‌شده در خزانه‌های معتبر است. این ارز به کاربران اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به نگهداری فیزیکی طلا، مالک آن باشند.

PAXG ترکیبی از مزایای طلا (مانند حفظ ارزش و رشد قیمت در بازه بلندمدت) و فناوری بلاکچین (مانند شفافیت) است و برای سرمایه‌گذارانی که می‌خواهند از رشد قیمت طلا بهره‌مند شوند، گزینه‌ای ایده‌آل محسوب می‌شود.

بهترین استیبل کوین های غیر متمرکز

برخی از بهترین استیبل کوین های غیر متمرکز عبارتند از دای (DAI)، که توسط پروتکل MakerDAO و با پشتوانه ارزهای دیجیتال دیگر مدیریت می‌شود، میم (MIM) که با استفاده از توکن‌های بهره‌آور پشتیبانی می‌شود، نوترینو (USDN) که از مکانیزم وثیقه‌گذاری الگوریتمی بهره می‌برد، USDD که توسط شبکه Tron راه‌اندازی شده، و FRAX که یک مدل ترکیبی را به کار می‌گیرد و بخشی از آن به صورت وثیقه‌ای و بخشی دیگر به شکل الگوریتمی مدیریت می‌شود.

دای (DAI)

دای (DAI) یک استیبل کوین غیر متمرکز است که توسط پروتکل MakerDAO مدیریت می‌شود. برخلاف استیبل کوین های سنتی که با ارزهای فیات (مانند دلار) پشتیبانی می‌شوند، دای با پشتوانه متشکل از ارزهای دیجیتال پشتیبانی می‌شود و از قراردادهای هوشمند برای حفظ ثبات قیمت خود استفاده می‌کند. این سیستم به طور خودکار وثیقه‌ها را مدیریت می‌کند تا ارزش دای همیشه نزدیک به ۱ دلار باقی بماند.

دای به دلیل غیر متمرکز بودن و مقاومت در برابر سانسور، نقش مهمی در دنیای دیفای ایفا می‌کند و در پلتفرم‌های وام‌دهی، وام‌گیری و ییلد فارمینگ (Yield Farming) بسیار محبوب است.

میم (MIM)

میم (MIM) یک استیبل کوین است که توسط پلتفرم Abracadabra.money ایجاد شده است. کاربران می‌توانند با وثیقه گذاشتن توکن‌های بهره‌آور(مانند yvWETH، yvUSDC) یا توکن‌های معمولی (مانند WBTC و WETH) این استیبل کوین را قرض بگیرند. میم نیز مانند دای، ارزشی نزدیک به ۱ دلار دارد و در تراکنش‌ها و خدمات دیفای استفاده می‌شود.

برای حفظ ثبات سیستم، اگر ارزش وثیقه‌های یک کاربر کاهش یابد، وثیقه او به طور خودکار فروخته می‌شود تا تعادل سیستم حفظ شود.

نوترینو (USDN)

نوترینو (USDN) یک استیبل کوین است که روی بلاکچین Waves ساخته شده و ارزش آن به دلار آمریکا وابسته است. این ارز با قفل کردن توکن‌های WAVES ایجاد می‌شود. این فرآیند به شکل برعکس نیز قابل انجام است؛ به این معنی که با سوزاندن USDN، توکن‌های WAVES آزاد می‌شوند.

پلتفرم نوترینو محدودیت‌هایی برای سوزاندن (تبدیل USDN به WAVES) اعمال می‌کند تا ثبات سیستم حفظ شود. این کار باعث می‌شود ارزش USDN همیشه نزدیک به ۱ دلار باقی بماند.

USDD

USDD یک استیبل کوین غیر متمرکز است که توسط TRON DAO Reserve مدیریت می‌شود و ارتباط نزدیکی با بلاکچین ترون دارد. این ارز در سال ۲۰۲۲ توسط جاستین سان، بنیان‌گذار شبکه ترون، راه‌اندازی شد.

USDD ابتدا فقط روی شبکه ترون عرضه شد، اما اکنون در چندین بلاکچین دیگر نیز در دسترس است. این استیبل کوین با استفاده از مکانیزم‌های وثیقه‌گذاری و مدیریت پشتوانه اتوماتیک، ارزش خود را نزدیک به ۱ دلار نگه می‌دارد و هدف آن ارائه یک گزینه پایدار و مقاوم در برابر سانسور برای دنیای دیفای است.

فرکس FRAX

FRAX یک استیبل کوین ترکیبی است که هم از وثیقه‌های ارز دیجیتال و هم از مکانیزم‌های الگوریتمی برای حفظ ثبات قیمت خود استفاده می‌کند. البته پس از سقوط اکوسیستم ترا (LUNA)، استیبل کوین FRAX وابستگی خود به بخش الگوریتمی را کاهش داد و بیشتر بر روی سیستم وثیقه‌ها تمرکز کرد.

این سیستم به طور پویا نسبت وثیقه‌ها را تنظیم می‌کند تا ارزش FRAX همیشه نزدیک به ۱ دلار باقی بماند. این رویکرد، FRAX را به یکی از استیبل کوین های جذاب حوزه دیفای تبدیل کرده است.

تفاوت‌های استیبل کوین متمرکز و غیر متمرکز

حالا که با برخی از بهترین استیبل کوین های متمرکز و غیر متمرکز آشنا شدیم، بد نیست به تعدادی از مهم‌ترین تفاوت‌های آنان نیز اشاره‌ای داشته باشیم.

استیبل کوین های متمرکز توسط یک سازمان یا نهاد مرکزی کنترل و پشتیبانی می‌شوند. این نهادها معمولا دارایی‌هایی مانند دلار آمریکا یا اوراق بهادار دولتی را به عنوان پشتوانه نگه می‌دارند تا ارزش استیبل کوین را ثابت نگه دارند. دو نمونه معروف از این نوع استیبل کوین عبارتند از:

• یو اس دی سی کوین: این استیبل کوین توسط شرکت Circle ایجاد شده و ارزش آن به دلار آمریکا وابسته است. USDC به دلیل پشتیبانی قانونی و نظارت دقیق، به عنوان یک گزینه قابل اعتماد شناخته می‌شود.
• تتر: تتر توسط شرکت Tether Limited عرضه شده و پشتوانه آن ترکیبی از پول نقد و سایر دارایی‌هاست. این استیبل کوین به دلیل پذیرش گسترده و نقدینگی بالا، بسیار محبوب است.

استیبل کوین های متمرکز معمولا به دلیل پشتیبانی نهادهای معتبر و نظارت‌های قانونی، به عنوان گزینه‌های امن و قابل اعتماد در نظر گرفته می‌شوند.

استیبل کوین های غیر متمرکز بدون شرکت یا نهاد مرکزی فعالیت می‌کنند و از فناوری‌هایی مانند قراردادهای هوشمند و وثیقه‌های ارز دیجیتال برای حفظ ثبات قیمت خود استفاده می‌کنند. دو نمونه معروف از این نوع استیبل کوین عبارتند از:

• دای: DAI توسط پروتکل غیر متمرکز MakerDAO مدیریت شده توسط وثیقه‌های متشکل از ارز دیجیتال پشتیبانی می‌شود. ارزش وثیقه‌ها معمولا بیشتر از ارزش دای در حال گردش است تا حالتی به نام Overcollateralized ایجاد شود. این سیستم به دای کمک می‌کند تا همواره ارزش خود را نزدیک به ۱ دلار نگه دارد.
• فرکس: FRAX از یک مدل ترکیبی حفظ ارزش استفاده می‌کند که بخشی از آن با وثیقه‌های ارز دیجیتال و بخش دیگر با مکانیزم‌های الگوریتمی پشتیبانی می‌شود. این رویکرد به فرکس اجازه می‌دهد تا ارزش خود را نسبت به دلار آمریکا ثابت نگه دارد.

استیبل کوین های غیر متمرکز معمولا شفاف‌تر، امن‌تر و مقاوم‌تر در برابر سانسور هستند، زیرا هیچ نهاد خاصی کنترل آنها را در اختیار ندارد. با این حال، این نوع استیبل کوین ها ممکن است در نوسانات شدید بازار یا در زمان کمبود نقدینگی با چالش‌هایی مواجه شوند.

در کل، انتخاب بین استیبل کوین های متمرکز و غیر متمرکز به نیازها و ترجیحات کاربر بستگی دارد. استیبل کوین های متمرکز برای کسانی که به دنبال گزینه‌های با پشتوانه قانونی و قابل اعتماد هستند، مناسب‌ترند، در حالی که استیبل کوین های غیر متمرکز برای کسانی که به دنبال شفافیت و عدم وابستگی به شرکت‌های خصوصی نهادهای مرکزی هستند، گزینه بهتری محسوب می‌شوند.

مزایا و معایب استیبل کوین ها

بهترین استیبل کوین های محبوب متمرکز و غیر متمرکز مزایای مهمی برای کاربران ایجاد می‌کنند که برخی از آنها عبارتند از:

• ثبات قیمت: بر خلاف ارزهای دیجیتال معمولی که نوسانات قیمتی شدیدی دارند، استیبل کوین ها به دلیل داشتن پشتوانه‌های ثابت (مانند دلار یا طلا)، قیمت پایدارتری ارائه می‌دهند. این ثبات باعث می‌شود استیبل کوین ها برای معاملات روزمره و ذخیره‌ی ارزش گزینه‌ای ایده‌آل باشند.
• سرعت بالا و هزینه پایین تراکنش‌ها: انتقال دارایی با استیبل کوین ها در مقایسه با سیستم‌های بانکی سنتی بسیار سریع‌تر و ارزان‌تر است. این ویژگی به ویژه در تراکنش‌های بین‌المللی که معمولا کارمزدهای بالایی دارند، بسیار مفید است.
• دسترسی جهانی: استیبل کوین ها به کاربران اجازه می‌دهند که بدون نیاز به بانک‌ها یا واسطه‌ها، به خدمات مالی دسترسی داشته باشند. این موضوع برای افرادی که در کشورهای جهان سوم زندگی می‌کنند، بسیار ارزشمند است.
• کاربرد در حوزه دیفای: استیبل کوین ها به یکی از بخش‌های اصلی اکوسیستم دیفای تبدیل شده‌اند. کاربران می‌توانند از آن‌ها برای فعالیت‌هایی مانند وام‌دهی، وام‌گیری، معاملات و سایر خدمات مالی بدون نیاز به نهادهای متمرکز، استفاده کنند.
• حفظ ارزش در برابر تورم: در کشورهایی که ارزش پول ملی به سرعت کاهش می‌یابد، استیبل کوین ها می‌توانند به عنوان ابزاری برای حفظ ارزش سرمایه عمل کنند. برای مثال، کاربران می‌توانند سرمایه خود را به استیبل کوین های مبتنی بر ارزهای قوی‌تر (مانند دلار) تبدیل کنند و از کاهش ارزش پول ملی در امان بمانند.

استفاده از هر کدام از بهترین استیبل کوین های متمرکز و غیر متمرکز با ریسک‌های متفاوتی همراه است. برخی از مهمترین ریسک‌ها عبارتند از:

• ریسک کاهش قیمت: اگر الگوریتم‌ها یا مکانیسم‌های اصلی که قیمت استیبل کوین را ثابت نگه می‌دارند، به درستی کار نکنند، یا اگر مشکلاتی در نقدینگی یا مدیریت ذخایر پشتوانه وجود داشته باشد، ممکن است قیمت استیبل کوین از هدف خود (مثلا ۱ دلار) فاصله بگیرد. این اتفاق می‌تواند اعتماد کاربران را کاهش دهد و ارزش استیبل کوین را تحت تاثیر قرار دهد.
• ریسک‌های نظارتی: قوانین و مقررات مالی در کشورها و مناطق مختلف متفاوت است و ممکن است استیبل کوین ها در برخی مناطق با محدودیت‌های قانونی مواجه شوند. تغییرات ناگهانی در قوانین یا اعمال محدودیت‌های جدید می‌تواند دسترسی به استیبل کوین ها را کاهش دهد یا استفاده از آنها را دشوار کند.
• شرایط بحرانی: در مواقعی که بازار دچار نوسانات شدید یا بحران می‌شود، ممکن است تبدیل سریع استیبل کوین ها به دارایی‌های دیگر (مانند پول نقد یا ارزهای دیجیتال) با مشکل مواجه شود. این موضوع می‌تواند باعث شود کاربران نتوانند به سرعت دارایی‌های خود را نقد کنند یا از آنها استفاده کنند.

جمع بندی

بهترین استیبل کوین های متمرکز و غیر متمرکز پلی مهم بین فناوری بلاکچین و سیستم‌های مالی سنتی ایجاد کرده‌اند. این دارایی‌ها نه تنها راه‌های جدیدی برای انجام فعالیت‌های اقتصادی فراهم می‌کنند، بلکه نقش کلیدی در گسترش دسترسی عادلانه و بهبود کارایی سیستم‌های پرداخت ایفا می‌کنند. 

پذیرش استیبل کوین ها در مناطق مختلف جهان و صنایع گوناگون به سرعت در حال افزایش است. تغییرات نظارتی که هدفشان ایجاد شفافیت و جلب اعتماد کاربران و موسسات مالی است، به این رشد سرعت بخشیده‌اند. برای مثال، چارچوب MiCA در اروپا به دنبال ایجاد قوانین شفاف و یکپارچه برای ارزهای دیجیتال، از جمله استیبل کوین ها، است. علاوه بر این، رهنمودهای قانونی در سنگاپور و ژاپن، زمینه را برای مشروعیت و ادغام بیشتر استیبل کوین ها در سیستم‌های مالی سنتی فراهم کرده‌اند.

استیبل کوین ها توانایی ایجاد فرصت‌های جدید برای اتصال اقتصادهای جهانی و پر کردن شکاف‌های بین سیستم‌های مالی مختلف را دارند. تحول و تکامل مداوم این دارایی‌ها نقش اساسی در شکل‌گیری آینده حوزه کریپتو ایفا خواهد کرد.

سوالات متداول