تفاوت کوین و توکن چیست؟ بررسی و مقایسه انواع Coin و Token

در دنیای ارزهای دیجیتال، کوین‌ها و توکن‌ها مانند دو ستون اصلی اکوسیستم بلاکچین عمل می‌کنند. کوین‌ها با بلاکچین اختصاصی خود، هویت مستقل دارند، در حالی که توکن‌ها مانند میهمانانی هستند که بر بستر بلاکچین‌های موجود فعالیت می‌کنند. اما تفاوت این دو تنها در ساختار فنی آن‌ها خلاصه نمی‌شود؛ بلکه هرکدام نقش و کاربرد خاصی در فضای دیجیتال دارند. در این مقاله از مجله زرین بیت، به بررسی دقیق کوین و توکن می‌پردازیم و تفاوت‌های کلیدی آن‌ها را تحلیل خواهیم کرد.

کوین چیست؟ (Coin)

کوین (Coin) یک دارایی دیجیتال است که روی بلاکچین اختصاصی خود فعالیت می‌کند و برخلاف توکن‌ها، وابسته به شبکه‌های دیگر نیست. این نوع ارز دیجیتال برای پرداخت، ذخیره ارزش و اجرای قراردادهای هوشمند در برخی بلاکچین‌ها استفاده می‌شود. بیت‌کوین (BTC)، اتریوم (ETH) و مونرو (XMR) نمونه‌هایی از کوین‌های شناخته‌شده هستند که هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. کوین‌ها دارای خصوصیات منحصربه‌ فردی مانند استقلال بلاکچینی، تعویض‌پذیری، تقسیم‌پذیری، ماندگاری، قابلیت انتقال و عرضه محدود هستند. این ویژگی‌ها باعث شده است که کوین‌ها به عنوان جایگزینی برای ارزهای سنتی و یک روش مطمئن برای انجام تراکنش‌های غیرمتمرکز شناخته شوند.

ایده پول دیجیتال از دهه ۱۹۸۰ شکل گرفت، اما اولین کوین موفق در سال ۲۰۰۹ توسط ساتوشی ناکاموتو با معرفی بیت‌کوین به دنیای ارزهای دیجیتال عرضه شد. بیت‌کوین با استفاده از فناوری بلاکچین، تراکنش‌های امن و غیرمتمرکز را ممکن ساخت و زمینه‌ساز توسعه صدها کوین دیگر شد. امروزه کوین‌ها علاوه بر مبادلات مالی و ذخیره ارزش، کاربردهای گسترده‌ای مانند اجرای قراردادهای هوشمند (مانند اتر در شبکه اتریوم) و حفظ حریم خصوصی (مانند مونرو) دارند. به دلیل ماهیت غیرمتمرکز و امنیت بالای آن‌ها، کوین‌ها به یکی از ارکان اصلی اقتصاد دیجیتال تبدیل شده‌اند و همچنان در حال پیشرفت و پذیرش گسترده در حوزه‌های مختلف مالی و فناوری هستند.

توکن چیست؟ (Token)

توکن‌ها یکی از اجزای کلیدی اکوسیستم بلاکچین هستند که بدون نیاز به بلاکچین اختصاصی می‌توانند روی شبکه‌های بزرگ و امن مانند اتریوم فعالیت کنند. این دارایی‌های دیجیتال معمولاً برای اهدافی مانند پرداخت، سرمایه‌گذاری و مشارکت در پروژه‌های غیرمتمرکز به کار می‌روند. تفاوت کوین و توکن به زبان ساده در این است که کوین‌ها بلاکچین مستقل دارند، در حالی که توکن‌ها بر بستر بلاکچین‌های دیگر ایجاد می‌شوند. این ویژگی باعث می‌شود ساخت توکن بسیار آسان باشد و شرکت‌ها بتوانند بدون نیاز به ایجاد زیرساخت‌های پیچیده، توکن‌های خود را منتشر کنند.

یکی از مهم‌ترین کاربردهای توکن، جذب سرمایه از طریق عرضه اولیه (ICO) است که به پروژه‌ها امکان می‌دهد منابع مالی مورد نیاز خود را تأمین کنند. همچنین، بسیاری از توکن‌ها در حوزه دیفای، بازی‌های بلاکچینی و NFTها به کار گرفته می‌شوند. از آنجا که تراکنش‌های توکن‌ها به‌ صورت غیرمتمرکز و از طریق اعتبارسنج‌های شبکه انجام می‌شود، امنیت و شفافیت بالایی دارند. در نهایت، فرق توکن و کوین در سرمایه‌گذاری نیز قابل‌توجه است؛ کوین‌ها معمولاً برای ذخیره ارزش و پرداخت‌های مستقیم استفاده می‌شوند، در حالی که توکن‌ها علاوه بر سرمایه‌گذاری، کاربردهای متنوعی در اکوسیستم بلاکچین دارند

مقایسه کوین با توکن

اگر دنیای ارزهای دیجیتال را یک شهر بزرگ در نظر بگیریم، کوین‌ها حکم پول رسمی این شهر را دارند که برای خرید، فروش و انجام تراکنش‌ها استفاده می‌شوند. در مقابل، توکن‌ها مانند بلیط‌های ورود به یک کنسرت یا کارت‌های عضویت باشگاه‌های خاص هستند که کاربردی مشخص درون یک اکوسیستم دارند. تفاوت اصلی این دو مفهوم اساسی در دنیای ارز دیجیتال، در بستر فعالیتشان است؛ کوین‌ها بلاکچین اختصاصی خود را دارند، اما توکن‌ها بر روی بلاکچین‌های موجود ساخته می‌شوند. از نگاه سرمایه‌گذاری، کوین‌ها معمولاً به دلیل کاربرد گسترده‌تر و ثبات بیشتر، گزینه‌ای امن‌تر محسوب می‌شوند، در حالی که توکن‌ها به دلیل ارتباط مستقیم با پروژه‌های خاص، می‌توانند سودآور اما پرریسک باشند. در ادامه، تفاوت‌های کلیدی این دو را در یک جدول مقایسه‌ای بررسی می‌کنیم.

ویژگی‌ها	کوین (Coin)	توکن (Token)
بلاکچین	دارای بلاکچین اختصاصی است	بر بستر یک بلاکچین دیگر ایجاد می‌شود
فرایند ایجاد	نیاز به دانش فنی و توسعه یک شبکه بلاکچین دارد	به‌راحتی روی یک بلاکچین موجود ساخته می‌شود
نحوه عرضه	از طریق استخراج (Mining) یا استیکینگ (Staking) انجام می‌شود	توسط توسعه‌دهندگان توزیع می‌شود (مثلاً از طریق ICO)
کاربرد اصلی	به عنوان یک ارز دیجیتال مستقل برای پرداخت و ذخیره ارزش استفاده می‌شود	معمولاً درون یک پلتفرم خاص برای دسترسی به خدمات یا محصولات کاربرد دارد
نمونه‌ها	بیت‌کوین (BTC)، اتریوم (ETH)، سولانا (SOL)	چین لینک (LINK)، دای (DAI)، سندباکس (SAND)
کارمزد تراکنش	معمولاً از کوین بومی همان شبکه استفاده می‌شود	کارمزد تراکنش‌ها با کوین بومی بلاکچینی که روی آن قرار دارد پرداخت می‌شود (مثلاً توکن‌های ERC-20 با ETH)
سرمایه‌گذاری	معمولاً پایدارتر و مناسب برای سرمایه‌گذاری بلندمدت	بسته به پروژه، ممکن است پرنوسان‌تر و با ریسک بالاتر باشد

به طور کلی، کوین‌ها و توکن‌ها در نگاه اول شبیه به هم به نظر می‌رسند، اما در پشت پرده، تفاوت‌های فنی و کاربردی مهمی دارند. این تفاوت‌ها می‌توانند نقش تعیین‌کننده‌ای در انتخاب شما برای سرمایه‌گذاری یا استفاده در پروژه‌های بلاکچینی داشته باشند. شناخت این جزئیات، نه‌تنها به تصمیم‌گیری بهتر کمک می‌کند، بلکه شما را از خطرات و فرصت‌های هرکدام آگاه می‌سازد.     

معرفی بلاک چین های میزبان کوین و توکن

بلاکچین‌هایی مانند بیت‌کوین، اتریوم، سولانا و BNB Chain میزبان اصلی کوین‌ها هستند، در حالی که بلاکچین‌هایی همچون اتریوم، پالیگان و ترون به عنوان پلتفرم‌هایی برای ساخت و مدیریت توکن‌ها عمل می‌کنند. این بلاکچین‌ها با ارائه زیرساخت‌های مستقل یا استانداردهای خاص، نقش مهمی در شکل‌گیری و توسعه اکوسیستم ارزهای دیجیتال دارند. در ادامه، شما را با ویژگی‌ها و کاربردهای این بلاکچین‌ها بیشتر آشنا خواهیم کرد.

 بلاک چین های میزبان کوین

کوین‌ها ارزهای دیجیتالی هستند که روی بلاکچین اختصاصی خود اجرا می‌شوند و به‌ طور مستقل تراکنش‌ها، امنیت شبکه و پردازش داده‌ها را مدیریت می‌کنند. برخی از بلاکچین‌های میزبان کوین:

•         Bitcoin (BTC) : شبکه بیت‌کوین، اولین و پراستفاده‌ترین بلاکچین، با الگوریتم اثبات کار (PoW)
•         Ethereum (ETH) : بلاکچین اتریوم، پیشرو در اجرای قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز
•         BNB Chain (BNB) : شبکه BNB Chain (قبلاً Binance Smart Chain)، مقیاس‌پذیر و مناسب برای پروژه‌های مالی غیرمتمرکز
•         Solana (SOL) : بلاکچین سولانا، معروف به سرعت بالا و کارمزد پایین، با مکانیزم اثبات تاریخ (PoH)
•         Cardano (ADA) : شبکه کاردانو، با ساختاری علمی و الگوریتم اثبات سهام (PoS) برای بهینه‌سازی مقیاس‌پذیری
•         Avalanche (AVAX) : بلاکچین آوالانچ، با قابلیت پردازش سریع و اجرای چندین زیرشبکه به‌صورت هم‌زمان
•         Polkadot (DOT) : شبکه پولکادات، متمرکز بر تعامل بین بلاکچین‌ها و توسعه اکوسیستم چندزنجیره‌ای

هر کوین روی بلاکچین اختصاصی خود فعالیت می‌کند و در پردازش تراکنش‌ها و تأمین امنیت شبکه نقش اساسی دارد.

  بلاک چین های میزبان توکن

توکن‌ها برخلاف کوین‌ها که دارای بلاکچین اختصاصی هستند، بر روی بلاکچین‌های موجود ساخته می‌شوند. این بلاکچین‌ها به عنوان زیرساختی برای ایجاد و مدیریت توکن‌ها عمل می‌کنند و به پروژه‌ها این امکان را می‌دهند که به راحتی توکن‌های خود را بدون نیاز به ساخت بلاکچین اختصاصی، راه‌اندازی کنند. برخی از شناخته‌شده‌ترین بلاکچین‌های میزبان توکن عبارت‌اند از:

•         Ethereum (ETH) : یکی از پیشرفته‌ترین پلتفرم‌ها برای ساخت توکن‌ها است که از استانداردهای ERC-20, ERC-721, ERC-1155 پشتیبانی می‌کند. توکن‌های معروف مانند DAI, LINK, و USDT بر بستر اتریوم ایجاد شده‌اند.
•         BNB Chain (BSC) : با استاندارد BEP-20، این بلاکچین میزبان توکن‌هایی مانند CAKE, BUSD است و به دلیل هزینه پایین تراکنش‌ها، انتخاب محبوبی برای پروژه‌های دیفای و توکن‌های کاربردی است.
•         Solana (SOL): استاندارد SPL در بلاکچین سولانا برای توکن‌هایی مانند RAY و SRM استفاده می‌شود. سولانا به دلیل سرعت بالا و هزینه پایین تراکنش‌ها، در پروژه‌های مختلف دیفای و نهادهای مالی دیجیتال محبوب است.
•         Polygon (MATIC): این پلتفرم از توکن‌های ERC-20, ERC-721 پشتیبانی می‌کند و به طور خاص برای برنامه‌های مقیاس‌پذیر و هزینه پایین طراحی شده است. توکن‌هایی مانند AAVE و QUICK بر بستر پالیگان ساخته شده‌اند.
•         Avalanche (AVAX): این بلاکچین از استاندارد ARC-20 برای توکن‌های مانند JOE پشتیبانی می‌کند و به دلیل سرعت بالا و امنیت، در دیفای و توکن‌های توزیع‌شده بسیار محبوب است.
•         Tron (TRX): با استفاده از استانداردهای TRC-10 و TRC-20، بلاکچین ترون به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد که توکن‌هایی مانند USDT-TRC20 و WIN را راه‌اندازی کنند.

این بلاکچین‌ها از طریق استانداردهای مختلف خود، به پروژه‌های دیفای، بازی‌های بلاکچینی، متاورس و سیستم‌های پرداخت این امکان را می‌دهند که توکن‌های کاربردی و قابل‌ تبادلی را بدون نیاز به ایجاد بلاکچین جدید ایجاد و مدیریت کنند. این امر فرصت‌های گسترده‌ای برای کسب درآمد از متاورس را فراهم می‌آورد.

تفاوت کیف پول‌ های کوین و توکن

یکی از تفاوت‌های برجسته بین کیف پول‌های کوین و توکن، نحوه ذخیره‌سازی و ارسال دارایی‌هاست. هر کوین به یک کیف پول اختصاصی و آدرس خاص خود نیاز دارد، چرا که این دارایی‌ها روی بلاکچین‌های مستقل خود فعالیت می‌کنند. به عبارت دیگر، شما نمی‌توانید بیت کوین را به آدرس اتریوم ارسال کنید و برعکس. این در حالی است که توکن‌ها معمولاً روی بلاکچین‌های مشترک ساخته می‌شوند، مانند توکن‌های ERC20 که می‌توانند در کیف پول‌های عمومی مانند MetaMask ذخیره شوند. در این حالت، شما می‌توانید توکن‌ها را به راحتی بین آدرس‌های مختلف شبکه ارسال کنید و حتی اگر نمایش داده نشوند، تراکنش تایید شده و قابل دسترسی خواهد بود. بنابراین، تفاوت در نحوه ذخیره‌سازی و ارسال این دارایی‌ها می‌تواند تجربه‌ی کاربری متفاوتی را به همراه داشته باشد.

دلایل به وجود آمدن توکن ها

توکن‌ها به‌عنوان ابزاری نوآورانه در دنیای ارزهای دیجیتال ظهور کرده‌اند تا نیازهای متنوعی را برآورده کنند. یکی از دلایل اصلی ایجاد توکن‌ها، تسهیل فرآیند جمع‌آوری سرمایه از طریق روش‌هایی مانند عرضه اولیه سکه (ICO) است. این رویکرد به پروژه‌ها امکان می‌دهد بدون نیاز به ایجاد یک بلاکچین مستقل، سرمایه مورد نیاز خود را جذب کنند. همچنین، توکن‌ها به پروژه‌ها اجازه می‌دهند تا سیستم‌های پرداخت داخلی خود را راه‌اندازی کرده و از آن‌ها برای تشویق کاربران و مدیریت پروژه استفاده کنند. این ویژگی‌ها به پروژه‌ها امکان می‌دهد تا با هزینه و زمان کمتر، به اهداف خود دست یابند.

به نقل از Investopedia:

توکن‌های رمزنگاری اغلب برای جمع‌آوری سرمایه برای پروژه‌ها استفاده می‌شوند و معمولاً از طریق فرآیند عرضه اولیه سکه (ICO) ایجاد، توزیع، فروخته و در گردش قرار می‌گیرند.

این انعطاف‌پذیری و کارایی، توکن‌ها را به ابزاری محبوب برای پروژه‌های نوپا و کسب‌ وکارها تبدیل کرده است.

انواع توکن و کاربرد آن

انواع مختلفی از توکن‌ها در بازار وجود دارند که هرکدام کاربرد خاصی دارند. برخی برای پرداخت، برخی برای مدیریت شبکه‌های غیرمتمرکز و برخی برای تامین امنیت دارایی‌ها استفاده می‌شوند. شناخت انواع توکن‌ها و کاربرد آن‌ها به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا انتخاب آگاهانه‌تری داشته باشند.

 توکن های کاربردی (Utility tokens)

توکن‌های کاربردی برای استفاده در یک شبکه خاص طراحی شده‌اند و دسترسی به خدمات یا محصولات خاصی را فراهم می‌کنند. برای مثال، تفاوت توکن‌ها و کوین‌ها در این است که توکن Vethor در بلاکچین VeChain به‌عنوان هزینه تراکنش‌ها استفاده می‌شود، در حالی که کوین‌های مستقل چنین وابستگی‌ای ندارند. این توکن‌ها معمولاً در اکوسیستم‌های بلاکچینی مانند بازی‌های دیجیتال، خدمات ابری و پلتفرم‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) کاربرد دارند.

 توکن های امنیتی (Security token)

مهم‌ترین تفاوت کوین و توکن در سرمایه‌گذاری، ماهیت آن‌ها است. توکن‌های امنیتی نمایانگر مالکیت یا سهمی از یک دارایی واقعی مانند سهام، املاک یا اوراق بهادار هستند. این توکن‌ها تحت قوانین مالی و نظارتی قرار دارند و به همین دلیل، مورد توجه نهادهای قانون‌گذاری قرار گرفته‌اند. برای مثال، برخی از پلتفرم‌های بلاکچینی از این توکن‌ها برای ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری دیجیتال استفاده می‌کنند.

توکن های معاملاتی (Transactional Token)

توکن‌های معاملاتی به‌عنوان واسطه پرداخت و ذخیره ارزش در شبکه‌های بلاکچینی به کار می‌روند. تفاوت کوین با توکن چیست؟ کوین‌ها مانند بیت‌کوین به‌عنوان پول دیجیتال شناخته می‌شوند، اما برخی توکن‌ها نیز می‌توانند این نقش را ایفا کنند. برای مثال، استیبل‌کوین‌هایی مانند تتر (USDT) یا ارز دیجیتال دای (DAI) نمونه‌هایی از توکن‌های معاملاتی هستند که برای حفظ ارزش و تسهیل تراکنش‌های مالی به کار می‌روند.

توکن حاکمیتی (Governance Token)

توکن‌های حاکمیتی به دارندگان خود حق رأی و مشارکت در تصمیمات یک پلتفرم غیرمتمرکز را می‌دهند. فرق توکن و کوین در سرمایه‌گذاری این است که کوین‌ها معمولاً نقش ذخیره ارزش دارند، اما توکن‌های حاکمیتی به کاربران اجازه می‌دهند در مدیریت و تغییرات شبکه نقش داشته باشند. به‌عنوان مثال، دارندگان توکن COMP در پلتفرم دیفای Compound می‌توانند درباره تغییرات پروتکل رأی دهند و مسیر توسعه پروژه را تعیین کنند.

 انواع کوین و کاربرد آن

در دنیای ارزهای دیجیتال، کوین‌ها نقش مهمی در تراکنش‌ها، سرمایه‌گذاری و ذخیره ارزش دارند. هر کوین ویژگی‌های خاصی دارد که آن را برای کاربردهای مشخصی مناسب می‌سازد. برخی از کوین‌ها به‌عنوان ابزار پرداخت استفاده می‌شوند، در حالی که برخی دیگر به کاهش نوسانات بازار کمک می‌کنند یا حتی صرفاً برای سرگرمی و جلب توجه ایجاد شده‌اند. در ادامه به بررسی انواع مهم کوین‌ها و کاربردهای آن‌ها می‌پردازیم.

آلت کوین  (Altcoin)

آلت کوین‌ها به تمامی ارزهای دیجیتالی گفته می‌شود که پس از بیت کوین ایجاد شده‌اند. این کوین‌ها معمولاً با هدف رفع محدودیت‌های بیت کوین توسعه یافته‌اند و برخی از آن‌ها امکانات بهتری از نظر سرعت تراکنش، مقیاس‌پذیری و امنیت ارائه می‌دهند. اتریوم یکی از شناخته‌شده‌ترین آلت کوین‌هاست که علاوه بر تراکنش‌های مالی، امکان اجرای قراردادهای هوشمند را نیز فراهم می‌کند. آلت کوین‌ها گزینه‌های متنوعی برای سرمایه‌گذاران و توسعه‌دهندگان ارائه می‌دهند.

استیبل کوین  (Stablecoin)

استیبل کوین‌ها نوعی ارز دیجیتال هستند که برای کاهش نوسانات بازار طراحی شده‌اند. ارزش این کوین‌ها معمولاً به دارایی‌های پایدار مانند دلار، طلا یا سایر ارزهای فیات وابسته است. این ویژگی باعث می‌شود که استیبل کوین‌ها گزینه‌ای مناسب برای معاملات روزمره، حفظ ارزش سرمایه و انتقال سریع پول در بازارهای مالی باشند. تتر (USDT) از محبوب‌ترین استیبل کوین‌هاست که به دلیل پشتوانه دلاری خود مورد استقبال گسترده قرار گرفته است.

شت کوین  (Shitcoin)

شت کوین‌ها به ارزهای دیجیتالی گفته می‌شود که فاقد ارزش واقعی، کاربرد مشخص یا تیم توسعه قوی هستند. این کوین‌ها معمولاً بدون پشتوانه فنی و اقتصادی معتبر ایجاد شده و عمدتاً برای سودجویی کوتاه‌مدت به بازار عرضه می‌شوند. برخی از آن‌ها تنها با تبلیغات یا حمایت افراد مشهور توانسته‌اند رشد کنند، اما اغلب در بلندمدت ارزش خود را از دست می‌دهند. سرمایه‌گذاری در شت کوین‌ها بسیار پرریسک است و نیاز به بررسی دقیق دارد.

میم کوین  (Memecoin)

میم کوین‌ها دسته‌ای از ارزهای دیجیتال هستند که بر اساس شوخی‌ها و ترندهای اینترنتی ایجاد می‌شوند. این کوین‌ها اغلب ارزش ذاتی بالایی ندارند، اما به دلیل حمایت جامعه و تبلیغات گسترده می‌توانند رشد قابل توجهی را تجربه کنند. دوج کوین و شیبا اینو از معروف‌ترین میم کوین‌ها هستند که به لطف حمایت چهره‌های مشهوری مانند ایلان ماسک توانسته‌اند به محبوبیت زیادی دست پیدا کنند. برخی از میم کوین‌ها به یک دارایی سودآور تبدیل شده‌اند، اما سرمایه‌گذاری در آن‌ها همچنان با ریسک بالا همراه است.

 جمع بندی

در نهایت، کوین‌ها مانند ارزهای رسمی یک کشور، زیربنای اصلی تراکنش‌های دیجیتال هستند، در حالی که توکن‌ها برای دسترسی به خدمات و پلتفرم‌های خاص استفاده می‌شوند. شناخت تفاوت‌های این دو، نه‌تنها به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا تصمیمات هوشمندانه‌تری بگیرند، بلکه مسیر توسعه پروژه‌های بلاکچینی را نیز هموار می‌کند. چه به دنبال یک سرمایه‌گذاری پایدار باشید و چه قصد مشارکت در یک پروژه نوآورانه را داشته باشید، درک این مفاهیم می‌تواند شما را یک قدم جلوتر از دیگران قرار دهد.

سوالات متداول