سگویت یکی از طرح‌های نوین بهینه‌سازی پروتکل بیت کوین در دنیای ارزهای دیجیتال است که توانسته مزایای زیادی به آن اضافه کند. یکی از چالش‌های اساسی که شبکه‌های بلاکچین با آن روبه‌رو هستند، مقیاس‌پذیری یا توانایی شبکه در پردازش تعداد بیشتری از تراکنش‌ها در زمان کمتر است. بیت‌کوین به‌عنوان اولین و محبوب‌ترین ارز دیجیتال، با محدودیت‌هایی در ظرفیت بلاک و سرعت تراکنش‌ها مواجه است. اما راه‌حلی که برای رفع این مشکل معرفی شد، سگویت است. در ادامه این مطلب از زرین بیت بررسی می‌کنیم که سگویت چیست و چه مزایا و معایبی دارد.
سگویت چیست؟
سگویت (Segregated Witness) یا تفکیک امضاها، یک به‌روزرسانی پروتکل بیت‌کوین است که هدف اصلی آن افزایش ظرفیت شبکه و کاهش هزینه‌های تراکنش‌ها بود. سگویت برای اولین بار در دسامبر ۲۰۱۵ توسط پیتر ویول (Pieter Wuille) معرفی و در سال ۲۰۱۷ به شبکه بیت‌کوین اضافه شد.
اما هدف از سگویت (SegWit) چیست؟ ایده اصلی پشت سگویت این است که امضاهای تراکنش یا همان شاهدها (Witnesses) را از داده‌های اصلی تراکنش جدا کند. این کار باعث کاهش اندازه بلاک‌ها و افزایش تعداد تراکنش‌هایی می‌شود که می‌توانند در هر بلاک جای بگیرند. نتیجه این تغییر، کاهش کارمزدها و افزایش سرعت پردازش تراکنش‌هاست. همچنین سگویت توانست مشکل انعطاف‌پذیری تراکنش (Transaction Malleability) را حل کند که یکی از موانع اصلی برای توسعه راه‌حل‌های لایه دوم مانند شبکه لایتنینگ بود.
بیشتر بخوانید: هاوینگ بیت کوین چیست؟
سگویت 2X چیست؟
سگویت 2X یکی از بحث‌برانگیزترین پیشنهادهای توسعه بیت‌کوین بود. این نسخه به‌عنوان یک هارد فورک طراحی شد و علاوه بر تفکیک امضاها، پیشنهاد می‌کرد که اندازه بلاک‌ها از ۱ مگابایت به ۲ مگابایت افزایش یابد. هدف از این تغییرات، بهبود مقیاس‌پذیری و افزایش ظرفیت شبکه برای پردازش تعداد بیشتری از تراکنش‌ها بود.
با این حال، سگویت 2X با چالش‌هایی روبه‌رو شد. مخالفان این به‌روزرسانی نگران بودند که افزایش اندازه بلاک منجر به تمرکزگرایی شبکه شود، زیرا نیاز به قدرت پردازشی و فضای ذخیره‌سازی بیشتری برای نودها ایجاد می‌کرد. در نهایت، جامعه بیت‌کوین به توافق نرسید و این پروژه در سال ۲۰۱۷ متوقف شد.
سگویت بومی چیست؟
سگویت بومی یا Bech32 نسخه پیشرفته‌تری از سگویت است که آدرس‌های جدیدی برای تراکنش‌ها ارائه می‌دهد و کارمزدهای کمتری نسبت به نسخه‌های قبلی دارد. آدرس‌های سگویت بومی با bc1 شروع می‌شوند و خوانایی بیشتری نسبت به آدرس‌های قدیمی دارند، زیرا تنها از حروف کوچک استفاده می‌کنند.
حال سوال اینجاست که مزیت این نوع سگویت (SegWit) چیست؟ مهمترین مزیت سگویت بومی کاهش بیشتر اندازه تراکنش‌ها و افزایش بازدهی شبکه است. همچنین، مکانیسم‌های بهتری برای شناسایی خطا و افزایش امنیت تراکنش‌ها ارائه می‌دهد. با این حال، برخی کیف‌پول‌ها و صرافی‌ها هنوز به‌طور کامل از این فرمت پشتیبانی نمی‌کنند.
تاریخچه سگویت
ایده سگویت اولین بار در دسامبر ۲۰۱۵ توسط پیتر ویول در یک کنفرانس مطرح شد. این پیشنهاد ابتدا در سال ۲۰۱۷ در شبکه لایت‌کوین پیاده‌سازی شد و پس از موفقیت آن، در ۲۳ آگوست همان سال به شبکه بیت‌کوین اضافه شد.
دلیل اصلی پذیرش سگویت، حل مشکل مقیاس‌پذیری و انعطاف‌پذیری تراکنش بود. با این حال، مسیر اجرای آن بدون چالش نبود و باعث شد جامعه بیت‌کوین به دو گروه موافقان و مخالفان تقسیم شود. در نهایت، سگویت به‌عنوان یک سافت فورک پیاده‌سازی شد و توانست نقش مهمی در توسعه بیت‌کوین ایفا کند.
سگویت چگونه عمل می‌کند؟
سگویت با تفکیک تراکنش به دو بخش اصلی، عملکرد خود را بهبود می‌بخشد:
- بخش اول شامل اطلاعات ضروری تراکنش مانند آدرس فرستنده و گیرنده است.
- بخش دوم شامل امضاها یا شاهدها (Witnesses) است که از بلاک اصلی جدا می‌شوند.
این تغییر باعث کاهش اندازه بلاک و افزایش ظرفیت آن برای تراکنش‌های بیشتر می‌شود و حالا می‌توان فهمید که مزایای ناشی از عملکرد سگویت (SegWit) چیست. همچنین، با حذف امضاها از بلاک، مشکل انعطاف‌پذیری تراکنش که می‌توانست به تغییر هش تراکنش منجر شود، برطرف شده و امنیت شبکه بهبود یافته است. رویکرد نوآورانه سگویت، باعث شده تا بیت‌کوین بتواند کارایی بیشتری داشته باشد و برای راه‌حل‌های لایه دوم مانند شبکه لایتنینگ مناسب‌تر شود.
بیشتر بخوانید: ساتوشی چیست؟
چرا بیت کوین به سگویت نیاز دارد؟
بیت‌کوین به دلیل محدودیت در تعداد تراکنش‌هایی که می‌تواند در هر ثانیه پردازش کند، نیاز به راهکارهایی مانند سگویت دارد تا با افزایش حجم تراکنش‌ها و کاربران، همچنان کارآمد باقی بماند. اما دقیقاً چرا بیت‌کوین به سگویت نیاز دارد؟ پاسخ به این سوال در موارد زیر خلاصه می‌شود:
- رفع مشکل انعطاف‌پذیری تراکنش: قبل از سگویت، امکان تغییر شناسه تراکنش‌ها توسط کلاهبرداران وجود داشت که می‌توانست باعث تغییر هویت تراکنش بدون تغییر در محتوای آن شود.
- افزایش مقیاس‌پذیری: بیت‌کوین تنها می‌توانست ۷ تا ۱۰ تراکنش در ثانیه انجام دهد که برای پاسخ به نیازهای گسترده کاربران کافی نبود. سگویت با کاهش حجم تراکنش‌ها و جدا کردن داده‌های امضا، ظرفیت پردازش تراکنش‌ها را افزایش می‌دهد.
- کاهش هزینه تراکنش‌ها: سگویت باعث کاهش کارمزدهای تراکنش می‌شود، زیرا حجم داده‌های تراکنش کاهش یافته و فضای بیشتری برای تراکنش‌های جدید باز می‌شود.
- زمینه‌سازی برای راهکارهای لایه دوم: سگویت امکان پیاده‌سازی راهکارهایی مانند شبکه لایتنینگ را فراهم می‌کند که به انجام میلیون‌ها تراکنش در ثانیه کمک می‌کند.
نحوه حل مشکل انعطاف‌پذیری تراکنش توسط سگویت
انعطاف‌پذیری تراکنش به این معناست که آی‌دی تراکنش می‌تواند تغییر کند، حتی اگر محتوای اصلی تراکنش تغییر نکند. این مساله، فضای سوءاستفاده برای کلاهبرداران ایجاد می‌کرد.اما راه‌حل این مشکل در سگویت چیست؟ سگویت این مشکل را با جداسازی امضاهای تراکنش از داده‌های اصلی آن برطرف کرد.
- جداسازی امضا از تراکنش: با انتقال داده‌های امضا به بخشی جداگانه، تغییر این داده‌ها دیگر تاثیری بر شناسه تراکنش نخواهد داشت.
- سافت فورک: سگویت به‌گونه‌ای پیاده‌سازی شده که نودهای قدیمی همچنان می‌توانند با نودهای جدید تعامل داشته باشند که این امر باعث سازگاری با نسخه‌های قبلی می‌شود.
راهکارهای سگویت برای ارتقای مقیاس‌پذیری بیت‌کوین
سگویت از چندین راهکار زیر برای افزایش ظرفیت شبکه بیت‌کوین استفاده می‌کند:
- افزایش حجم بلاک به‌طور مؤثر: سگویت حداکثر حجم بلاک را به ۴ مگابایت می‌رساند، هرچند حجم واقعی معمولاً بین ۲ تا ۲.۱ مگابایت است.
- تفکیک داده‌های امضا از تراکنش: با جداسازی داده‌های امضا، فضای بیشتری در بلاک‌ها برای تراکنش‌ها ایجاد می‌شود.
- پشتیبانی از راهکارهای لایه دوم: سگویت امکان استفاده از شبکه لایتنینگ را فراهم می‌کند که باعث انتقال تراکنش‌ها به خارج از زنجیره اصلی می‌شود و ظرفیت شبکه را به‌شدت افزایش می‌دهد.
مزایای طرح سگویت
سگویت مزایای بسیاری مثل انعطاف‌پذیر کردن تراکنش‌ها بیت کوین و کاهش هزینه آن‌ها را برای شبکه بیت‌کوین به همراه داشته است. اما دیگر مزایای سگویت چیست؟
- حل مشکل انعطاف‌پذیری تراکنش‌ها: جداسازی امضاها از تراکنش باعث افزایش امنیت و جلوگیری از دستکاری شناسه تراکنش می‌شود.
- افزایش ظرفیت تراکنش‌ها: سگویت با کاهش فضای اشغال‌شده توسط هر تراکنش، امکان انجام تعداد بیشتری تراکنش در هر بلاک را فراهم می‌کند.
- کاهش هزینه‌های تراکنش: با کاهش حجم تراکنش‌ها، کارمزد تراکنش‌ها نیز کاهش می‌یابد.
- افزایش امنیت در معاملات چند امضایی: سگویت امنیت تراکنش‌های چند امضایی را از طریق P2SH بهبود می‌بخشد.
بیشتر بخوانید: دامیننس بیت کوین چیست؟
مشکلات طرح سگویت
اگرچه سگویت پیشرفت‌های بزرگی به همراه داشته اما بی‌عیب هم نیست و مشکلاتی مثل پیچیدگی زیاد دارد. مهمترین مشکلات و چالش‌های طرح سگویت را باید موارد زیر دانست:
- پیچیدگی پیاده‌سازی: اعمال این به‌روزرسانی نیازمند تغییرات گسترده در نرم‌افزارهای کیف پول و نودها است که ممکن است زمان‌بر و پرهزینه باشد.
- کاهش انگیزه ماینرها: با کاهش کارمزدهای تراکنش، ممکن است درآمد ماینرها کاهش یابد و انگیزه آن‌ها برای مشارکت کمتر شود.
جمع‌بندی
سگویت تحولی مهم در پروتکل بیت‌کوین ایجاد کرده که علاوه بر حل مشکل انعطاف‌پذیری تراکنش، به افزایش مقیاس‌پذیری و کاهش هزینه‌ها کمک کرده است. با این حال، چالش‌های پیاده‌سازی و انگیزه ماینرها هنوز از مسائلی هستند که باید به دقت مدیریت شوند. در مجموع، سگویت نقشی حیاتی در آینده بیت‌کوین ایفا می‌کند و مسیر را برای نوآوری‌های بیشتر هموار می‌سازد.
سوالات متداول
سگویت حجم بلاک‌ها را به‌صورت مؤثر افزایش می‌دهد و با جدا کردن امضاها، فضای بیشتری برای تراکنش‌ها فراهم می‌کند. همچنین امکان استفاده از راهکارهای لایه دوم مانند شبکه لایتنینگ فراهم می‌شود که تعداد تراکنش‌ها را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد.
سگویت به‌گونه‌ای پیاده‌سازی شده که با نسخه‌های قبلی شبکه بیت‌کوین سازگار باشد. نودهایی که به‌روزرسانی نشده‌اند همچنان می‌توانند با نودهای جدید تعامل داشته باشند، بنابراین این به‌روزرسانی یک سافت فورک (Soft Fork) است که نیازی به تغییر کلی شبکه ندارد.
بله، سگویت با کاهش حجم داده‌های هر تراکنش، فضای بیشتری در بلاک‌ها آزاد می‌کند. این کاهش حجم باعث کاهش کارمزد تراکنش‌ها شده و کاربران می‌توانند با هزینه‌های کمتری تراکنش‌های خود را انجام دهند.
اگرچه بسیاری از کیف پول‌ها و صرافی‌های بزرگ از سگویت پشتیبانی می‌کنند، اما برخی از کیف پول‌ها هنوز به‌روزرسانی نشده‌اند. برای استفاده از مزایای سگویت، کاربران باید از کیف پول‌های سازگار با این پروتکل استفاده کنند.
